Ethics in AI คืออะไร ทำไมเราควรให้ความสำคัญกับจริยธรรม AI
ปฏิเสธไม่ได้ว่า AI ในยุคนี้มีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว นับตั้งแต่การเปิดตัวของ ChatGPT ในปี 2565 โลกก็ได้เปลี่ยนแปลงไปอย่างสิ้นเชิง ทำให้ AI เข้ามามีบทบาทสำคัญในชีวิตของเรา อย่างไรก็ตาม แม้ว่า AI จะนำมาซึ่งความสะดวกสบาย แต่ก็อาจเกิดความเสี่ยงตามมาได้ เช่น การละเมิดข้อมูลส่วนบุคคล การละเมิดลิขสิทธิ์ หรือการสร้างข่าวปลอม วันนี้ Launch Platform จะพาคุณไปดูกันว่า Ethics in AI คืออะไร และทำไมถึงเป็นประเด็นสำคัญที่เราควรให้ความสนใจอย่างมากในตอนนี้
กดเลือกอ่านหัวข้อที่คุณสนใจ
Ethics in AI คืออะไร
จริยธรรม AI หรือ Ethics in AI คือ ชุดหลักการที่ออกแบบมาเพื่อกำกับดูแลกระบวนการพัฒนา และการใช้งานปัญญาประดิษฐ์ โดยมุ่งเน้นให้การทำงานของ AI เป็นไปอย่างโปร่งใส ยุติธรรม มีความรับผิดชอบ และยึดถือผลประโยชน์ของมนุษย์เป็นศูนย์กลาง พูดง่าย ๆ คือ ไม่ใช่เพียงแค่การพัฒนา AI ให้ฉลาดเท่านั้น แต่ยังต้องทำให้ AI เข้าใจคุณค่าของความเป็นมนุษย์ด้วย โดยหลักการสำคัญที่มักถูกพูดถึงในบริบทของจริยธรรม AI ได้แก่
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าปัจจุบันจะยังไม่มีนิยามสากล ที่เป็นที่ยอมรับอย่างเป็นเอกฉันท์เกี่ยวกับ Ethics in AI แต่หลายประเทศ และองค์กรระหว่างประเทศ เช่น UNESCO ก็ได้ร่วมกันวางกรอบแนวทางเบื้องต้น เพื่อให้การพัฒนา AI เป็นไปในทิศทางที่รับผิดชอบ ปลอดภัย และไม่ละเมิดสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ค่ะ
การให้ความสำคัญกับจริยธรรม AI ถือเป็นเรื่องสำคัญอย่างมาก เพราะเป็นการป้องกันไม่ให้เทคโนโลยีเหล่านี้สร้างผลกระทบเชิงลบต่อสังคมและสิทธิมนุษยชน โดย 4 เหตุผลสำคัญที่เราควรให้ความสำคัญกับจริยธรรม AI มีดังนี้
1. AI มีอิทธิพลอย่างมากต่อชีวิตประจำวัน
จากเมื่อก่อนที่ AI เป็นเพียงเครื่องมือที่ช่วยในการทำงาน แต่ทุกวันนี้ AI ได้ก้าวเข้ามามีบทบาทในการตัดสินใจเรื่องสำคัญ ๆ เช่น การคัดเลือกบุคลากร การอนุมัติสินเชื่อ หรือแม้กระทั่งการพิจารณาคดีความยุติธรรม หากไม่มีกรอบจริยธรรมที่ชัดเจน ก็อาจทำให้เกิดการเลือกปฏิบัติอย่างไม่ตั้งใจ และสร้างผลกระทบทางสังคมได้อย่างรุนแรง
2. การปกป้องข้อมูลและสิทธิส่วนบุคคล
ตามหลักการแล้ว AI ต้องอาศัยข้อมูลขนาดใหญ่มหาศาล (Big Data) เพื่อการเรียนรู้ แต่หากไม่มีการควบคุมด้านจริยธรรมอย่างเหมาะสม ข้อมูลส่วนตัวที่ละเอียดอ่อนก็อาจถูกละเมิด และนำไปสู่การสูญเสียสิทธิความเป็นส่วนตัวอย่างที่ไม่เคยมีมาก่อน
3. การป้องกันการใช้ AI ในทางที่ผิด
อีกหนึ่งเหตุผลที่เราควรให้ความสำคัญและต้องระวัง คือการนำ AI ไปใช้สร้างเทคโนโลยีอันตราย เช่น Deepfake, Cyberattack หรือการสร้างข่าวปลอม (Fake News) ดังนั้นการพัฒนา AI ภายใต้กรอบจริยธรรมจึงมีความสำคัญอย่างมาก เพื่อเป็นการจำกัดขอบเขตการนำไปใช้ในทางที่สร้างความเสียหาย
4. การวางรากฐานให้กับสังคมในอนาคต
เหตุผลสุดท้ายที่เราควรให้ความสำคัญกับจริยธรรม AI เพราะเป็นการวางรากฐานให้เทคโนโลยีเป็นพลังบวกในการสร้างสังคมที่ยั่งยืน เป็นธรรม และเคารพสิทธิของมนุษย์ในอนาคตนั่นเองค่ะ
ปัจจุบันประเทศไทยได้ให้ความสำคัญในการพัฒนา AI ให้มีจริยธรรมอย่างจริงจัง โดยมีการจัดทำแผนปฏิบัติการด้าน AI แห่งชาติ (พ.ศ.2565-2570) เพื่อกำหนดทิศทางการพัฒนาเทคโนโลยี AI ให้เป็นไปอย่างโปร่งใส มีธรรมาภิบาล และเป็นประโยชน์ต่อสังคมโดยรวม นอกจากนี้ ประเทศไทยยังได้ดำเนินการประเมินความพร้อมด้าน AI ตาม กรอบ UNESCO Readiness Assessment Methodology (RAM) เพื่อให้มั่นใจว่ามาตรฐานด้านจริยธรรมของประเทศไทยอยู่ในระดับสากล
นอกจากนี้ ยังมีการจัดตั้งศูนย์ธรรมาภิบาลปัญญาประดิษฐ์ (AI Governance Center: AIGC) ภายใต้การดำเนินงานของสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (ETDA) เพื่อขับเคลื่อนแนวคิดการพัฒนาและใช้งาน AI อย่างรับผิดชอบ รวมถึงการส่งเสริมความร่วมมือระหว่างประเทศ เพื่อให้ประเทศไทยเป็นหนึ่งในผู้นำด้านการพัฒนา AI อย่างมีจริยธรรมในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ค่ะ
สรุป
Ethics in AI คือเรื่องสำคัญที่มองข้ามไม่ได้ เพราะเทคโนโลยี AI เข้ามามีบทบาทในชีวิตประจำวันของเรามากขึ้น ดังนั้น การพัฒนาและการใช้งาน AI จึงต้องอยู่บนพื้นฐานของความรับผิดชอบ การเคารพสิทธิ เสรีภาพ และคุณค่าความเป็นมนุษย์ เพื่อให้เทคโนโลยีกลายเป็นสิ่งที่ช่วยสร้างประโยชน์ต่อสังคมของเราค่ะ
สนใจให้บริษัท Launch Platform ช่วยพัฒนา AI ที่เหมาะสำหรับธุรกิจของคุณ หรือพัฒนาระบบสอบถามเราได้เลย